با وجود اینکه مازندران و تولیدات دست هنرمندان این استان در کشور و حتی دنیا زبانزد است اما همچنان این صنعت، با موضوعات مهم ولی پیش پا افتادهای همچون واردات محصولات مشابه چینی و هندی دست به گریبان است.
سهیلا ذاکری پاشاکلایی هنرمند صنایع دستی مازندران با اشاره به اینکه از دو دهه گذشته تاکنون صنایع دستی از سوی ادارهکل میراثفرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مورد اهمیت قرار گرفته است، گفت: امروز نسبت به دهههای گذشته صنایع دستی بیشتر به چشم آمده و فروشگاه هایی که فقط صنایع دستی ارائه بدهند بیشتر شده است.
وی با بیان اینکه اهمیتی که اداره کل به صنایع دستی و صنعتگران داده موجب شده است کارگاههای صنایع دستی در سالهای اخیر بیشتر بشوند، تصریح کرد: در دو سه سال اخیر، فضای مجازی برای ارائه دادن و به نمایش گذاشتن کارهای هنرمندان صنایع دستی کمک کرده و رشد مطلوبی داشته است.
صنایع دستی مازندران و نشاطی بینظیر
این هنرمند صنایع دستی با اشاره به اینکه روی آوردن به صنایع دستی و هنر دست در زندگی اجتماعی تاثیرگذار است و انسانها را به زندگی گذشتگان و سنتی برمیگرداند، خاطرنشان کرد: کارهایی مانند گلیم بافی، جاجیم بافی، سفال و یا معرق و مشبک چوب که در گذشته وجود داشت، زمانی که در فضای خانه استفاده شود حس دلپذیر و نشاط آوری را ایجاد می کند و در میان روابط اعضای خانواده و فرزندان تاثیر می گذارد. زمانی که بخشی از خانه به بافت سنتی بدل میشود گرمای خاصی را به فضای خانه میآوریم.
سازگاری صنایع دستی مازندران و محیط زیست
ذاکری با بیان اینکه صنایع دستی می تواند در محیط زیست نیز کارآیی داشته باشد، گفت: صنایع دستی در مازندران از طبیعت الهام گرفته شده و با محیط زیست سازگار است، به عنوان مثال بر خلاف مواد پلاستیکی کارخانه ای، کارهایی که با چوب، چرم و حصیر انجام می شود از مواد اولیه ای است که با محیط زیست سازگاری دارد.
وی ادامه داد: استفاده از صنایع دستی موجب میشود بهره بردن از وسایل پلاستیکی کاهش یابد و از آنجایی که عمر این محصولات نیز بالا است، پراکنش محصولات پلاستیکی و موادی که به محیط آسیب می زند کمتر می شود.
زیبایی بصری صنایع دستی و جذب گردشگر
این هنرمند مازندرانی در ادامه به این نکته اشاره کرد که، وقتی از صنایع دستی در محیط اجتماعی مثلا در دکور یک فروشگاه و یا در نمای یک خانه استفاده شود، بافت سنتیای که در دید مردم قرار می گیرد جذابیت خاصی ایجاد می کند، این جذابیت به دلیل تفاوت آن با نمای مدرن زندگی این روزهای ما است و این خاص بودن جذابیت ایجاد می کند.
ذاکری با بیان اینکه این روزها میبینیم شهرداری ها در مازندران برای جذب توریست از صنایع دستی و سنتی استفاده کرده اند، خاطرنشان کرد: با این عمل، زمانی که مسافری از شهر دیگری می آید با بافت سنتی و قدیمی مازندران آشنا می شود.
وی ادامه داد: قطعا برای یک مسافر، دسترسی به یک منطقه بومگردی که بافت آنها از صنایع دستی و سنتی مانند مس، سفال، جاجیم و غیره استفاده می کنند سخت است و شهرداری ها از این حربه برای جذب گردشگر استفاده می کنند که قابل تقدیر است.
صنایع دستی در مازندران و مشکلات تمامنشدنی آن
این هنرمند مازندرانی با اشاره به اینکه یکی از مشکلات و موانع اصلی که صنایع دستی را تحت تاثیر قرار داده، بخش تامین منابع و چگونگی ارائه این هنر است، گفت: در زمینه تامین منابع، مواد اولیه برای برخی از صنعتگران به راحتی در دسترس نیست و باید از استانی دیگر تامین شود، به عنوان مثال، دباغی چرم به صورت کاملا سنتی در هیچ شهری از ایران به جز کارگاهی در اصفهان وجود ندارد و اگر هنرمندی بخواهد از چرم دباغی شده کاملا طبیعی استفاده کند، باید هزینه زیادی انجام دهد که با برآیند درآمد هنرمند سازگار نیست.
وی ادامه داد: همچنین ارائه محصولات سخت شده، چرا که آنقدر محصولات وارداتی مشابه کارهای هنرمندان وجود دارد و با توجه به هزینه و زحمت زیاد صنایع دستی، مشتری به کار مشابه وارداتی به دلیل هزینه کمتر، دسترسی راحت تری دارد.
این هنرمند مازندرانی خاطرنشان کرد: در واقع اگر بخواهیم صنایع دستی مازندران رشد کند، راه ورود و توزیع چنین محصولاتی از کشورهایی مانند چین و هند باید بسته شود.
تفاوت ماهوی استفاده از تکنولوژی و صنایع دستی
وی در ادامه به استفاده از تکنولوژی به عنوان ابزاری پول ساز در صنایع دستی اشاره کرد اما با مخالفت بهره گیری از آن در این صنعت، گفت: استفاده از تکنولوژی با ماهیت صنایع دستی متفاوت است هرچند سرعت را افزایش دهد و درآمدزا باشد، ذات صنایع دستی صرفا به کار دست بودن آن است، حتی معتقدم مواد اولیه آن نیز با دست تامین شود تا ماهیت صنایع دستی حفظ شود.
ذاکری در پایان خاطرنشان کرد: با توجه به هزینه های امروز و اینکه میخواهیم در زمان کوتاهتری محصولات بیشتری داشته باشیم، استفاده از تکنولوژی در کارگاه بسیاری از هنرمندان صنایع دستی وارد شده اما با ماهیت صنایع دستی در تقابل است./ ایسنا